Dat keramiek en textiel diverse raakvlakken hebben zal u niets verwonderen. Beide technieken staan aan de basis van de menselijke beschaving. Er zijn geen andere producten die mensen tot op de dag van vandaag dagelijks (bijna ongemerkt) aanraken, vasthouden en gebruiken zoals textiel en keramiek.
 |
| Kleurendriehoek / driehoeksmenging |
Zo wordt het ontstaan van de techniek van het vilten, de oudste manier waarop mensen van wolvezels een lap kunnen maken, geschat op zo’n 6.500 voor onze jaartelling (!). Oké het vormen en stoken van klei zou al zo’n 26.000 geleden zijn ontstaan, maar het is pas relatief laat in onze historie dat mensen functionele keramiek gingen maken, zo’n 8.000 à 10.000 voor onze jaartelling (zie ook: “history of ceramics”). Wie niet kijkt op twee- á drieduizend jaar kan zien dat onze beschaving is opgegroeid met beide technieken.
Maar ook heden ten dage worden we geconfronteerd met deze onderlinge raakvlakken; zoals bij de kleurenpyramide….
Kleurenpyramide
 |
| Kleurenpyramide van Elin Noble uit: “Vezel” 2013-4 |
In het december nummer van “Vezel” (33 jaargang nr. 4, december 2013) viel mijn oog op een kleurendriehoek. Deze was niet, zoals ik gewend ben, van gekleurde glazuren, maar van geverfde stof. Het artikeltje van Nienke Smit ging over de manier waarop door het onderling mengen van (primaire) textielverfstof, een scala van tussenkleuren ontstaan. Op haar blog “verfvirus.nl” las ik dat het de kleurenpyramide was van Elin Noble (1999, “Dyes and Paints”, pag. 45).
Driehoeksmenging
De wijze van mengen is precies gelijk aan de manier waarop keramisten glazuren ontwikkelen. Door drie grondstoffen (of grondstofmengsels) onderling te mengen op een systematische manier zijn (en worden) veel glazuren “ontdekt”. Dit wordt een “driehoeksmenging” of in het Engels “triaxialblend” genoemd.
Kleurendriehoek
Op dezelfde wijze kunnen keramisten ook kleuren onderling mengen, dit wordt in de literatuur vaak de “kleurendriehoek” genoemd. Hoewel door het onderling mengen van keurende oxiden (bijvoorbeeld ijzer-, cobalt- en mangaan-oxide toegevoegd aan een bepaald basisglazuur) geen standaard “kleurencirkel” ontstaat zoals bij de textielverven, is het wel de manier om diverse kleuren te ontdekken. Voor meer informatie over het systematisch mengen verwijs ik u graag naar `de kunst van het systematisch mengen` blog.
Keramisten en textiellers gebruiken elkaars mengtechnieken waarschijnlijk al duizenden jaren. Het wordt daarom hoog tijd dat ik deze traditie overneem: ik overweeg de term “kleurendriehoek” te vervangen door “kleurenpyramide”, dat klinkt immers veel spannender…..
About Post Author
