Vandaag zat ik een aantal vazen af te draaien, een hele directe manier om keramiek vormen te ontdekken. Ik kan vooraf schetsen maken, contouren bekijken op internet of in een museum. Maar als ik de klei door mijn handen voel gaan, neemt de vorm bezit van mijn hele geest.
Vazen vind ik geweldig, ze hebben een functie, maar ze gaan vooral over vorm. Waarom is deze vaas “in balans” en de andere niet? Wat ik een mooie vorm vind en waarom (niet)? Visueel dient een (gedraaide) vaas juiste proporties te hebben, in balans te zijn. De details dienen ten dienste te staan van het geheel. De afwerking te passen bij het design, het gewicht bij de (visuele) inhoud. De intentie dient te passen bij het resultaat.
Er zijn nog veel meer design principes waar rekening of rekenschap mee moet worden gehouden. Maar de pure vorm zie ik het beste zonder de afwerking, zonder kleur, direct na het afdraaien….
Hoofd schouders knie en teen
Op de kleuterschool maakte wij altijd een dansje en zongen we een tekst waarvan ik de woorden nog steeds ken:
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen
Oren , ogen, puntje van je neus
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen
Als ik een vaas draai denk ik aan het zelfde. Nou ja bijna aan hetzelfde. De anatomie van een pot heeft veel overeenkomsten met een mens. Aan de bovenkant zit het hoofd of meer specifiek de lip en de nek van de pot. Daarna volgen de schouders, buik en voet.
Nek, schouders, buik en voet
Voor de pottenbakker is het liedje dus:
Nek, schouders, buik en voet, buik en voet
Nek, schouders, buik en voet, buik en voet
Lippen, oren, puntje van je klei
Nek, schouders, buik en voet, buik en voet
Ik weet niet hoe makkelijk het is om tijdens het draaien het dansje erbij te doen, maar het is het overwegen waard. Ik denk dat de keramiek die je dan maakt nog meer leven krijgt ingeblazen.
Glamoureuze keramiek vormen
Het design van een vaas is meer dan de som van z’n delen, maar om een levende keramiek vorm te maken moet je in ieder geval aan alle delen (en details) aandacht schenken. Net als het in het hele leven trouwens (is er meer dan keramiek dan?).

Dat betekent voor mij dat ik na het draaien en afdraaien het belangrijkste kan gaan doen, de klei krullen opruimen. Wat kan ik zeggen, keramiek draaien is een aaneenschakeling van glamoureuze bezigheden….

Bij dit verhaal kon ik mijn glimlach niet onderdrukken. Als kleuterjuf met 35 jaar ervaring zit dit liedje er goed in. Als ik komende week aan de draaischijf zit zal dit versje in mijn hoofd zitten, let op! En wellicht kan ik er mijn voordeel mee doen bij het draaien van een pot of vaas. Bedankt!
Thnx Leah,
Een collega juf van jou heeft het liedje mij zo goed geleerd dat ik het 45 jaar later nog steeds kan zingen…
Groetjes,
Daniel
Hihihi dát liedje ken ik ook als geen ander……????. Leer het de kleinkinderen, als ze het al niet op hun school hebben gehad. Wel heel toepasselijk in deze, Daniël! Overigens heb je de serie “voor de vorm” ook al gezien op de donderdagen op npo 2? Zeer interessant!
Hoi Trees,
Dat programma “voor de vorm” kende ik niet, ik zie de afleveringen op uitzending gemist staan, ga ze binnenkort ‘ns bekijken, thnx!
Groetjes,
Daniel