Vandaag geen glazuurstook. Nee niet omdat het vrijdag de 13e is… maar simpelweg omdat ik geen werk heb om te glazuren. De beelden “in de maak”, zijn (bijna) droog dus binnenkort stook ik dit biscuit (1e stook), waarna een glazuurstook volgt (maken-drogen-biscuitstoken-glazuren-glazuurstoken-(en weer)maken, de levenscyclus van de keramist).
Toch speelt bijgeloof een rol bij het stoken van keramiek, zeker als het glazuur er op zit en het tijd is om het over te dragen aan de vuur-goden. Zo hadden (hebben?) de oude Grieken een stookduiveltje boven de oven om de kwade geesten af te schrikken, offeren keramisten in Japan voedsel en native Americans bloemen tijdens het aansteken van de oven. Hoewel ik niet in geesten geloof, denk ik dat een kort meditatief moment voor de stook een goed idee is. De stook is een proces dat geconcentreerd moet gebeuren, dus lichaam en geest op scherp zetten is noodzakelijk (met een kop koffie lukt het ook).
Geloof en bijgeloof
Het is niet verwonderlijk dat keramisten al duizenden jaren lang leven tussen hoop en wanhoop als hun keramiek wordt gestookt. Zelfs met de huidige technologische hulpmiddelen is het keramische proces niet precies in de hand te houden. Zijn wij dan nog steeds de speelbal van hogere machten?
Dat zeker niet, geloof of bijgeloof is een grove ontkenning van de complexe werkelijkheid. Deze werkelijkheid is veel dieper dan ik ooit kan doorgronden, maar daar een karikatuur van maken om het denken erover te verbieden is mensonwaardig. Ik ben er van overtuigd dat ik alle middelen die tot mijn beschikking staan moet benutten om mysteries (proberen) te ontrafelen. Moordmysteries voor Poirot, voor mij de geheimen van de keramiek.
Glazuurverwondering
De glazuurtechnologie is een belangrijk onderdeel van mijn fascinatie voor keramiek; waaruit bestaat het glazuur, wat is de verhouding tussen de verschillende componenten, welke mechanismen veroorzaken de effecten, etc., etc. Ik stel daarom mijn eigen glazuren samen uit ruwe grondstoffen, niet alleen heb ik dan kennis over de samenstelling van de glazuren die ik gebruik, ik kan ze ook zelf aanpassen in de richting die ik wil.
Het is veel meer werk dan het aanschaffen van een kant en klaar glazuur, maar het maakt de keramische beelden die ik maak, niet alleen uniek in vorm, maar ook in afwerking. De mogelijkheden zijn onbeperkt en (bijna) overweldigend, maar dit maakt voor mij de magie des te groter: de natuurlijke mechanismen die versneld worden opgewekt in de oven – het sinteren van de klei, het vervloeien van de atomen waaruit het glazuur bestaat, het samenklonteren (kristalliseren) van de ene en het afstoten van de andere molecuul – om vervolgens te worden verstild in de tijd. Met als resultaat de diepte in het glazuur, de subtiele kleurnuances en het gevoel als je het aanraakt (met je handen of nog veel intiemer met je lippen als je drinkt). Al deze zaken zijn het gevolg van natuurkundige en chemische processen, waarvan wij nog maar het topje van de ijsberg zien. Dit zijn de bouwstenen van het heelal; hoe meer ik erover te weten komt, hoe dieper mijn verwondering…
About Post Author
