Raku stook

Daar komen de schildpadjes

“Op de markt hebt je een marktaanbieding nodig”

Aldus een vriend die ook veel op kunstmarkten zijn werk verkoopt. Meestal heb ik dat dan ook, iets kleins op de kraam dat geïnteresseerden kunnen aanschaffen voor een niet al te hoog bedrag.

Raku gestookt schildpadje van Daniel Bende (DFB-keramiek)
Raku gestookt schildpadje

Voor de markten die er aan kwamen (Kunstmarkt Purmerend en Hoorn, zie vorige blog) had ik echter niets meer. Op de laatste markt had ik alle “marktaanbiedingen” verkocht. Dus tijd om weer wat nieuws te maken, schildpadjes gedraaid op de draaischijf. Eén probleem: ik had nog maar een paar dagen.

Nu is er in de keramiek één gouden regel waar ik mij altijd aan houd: “klei laat zich niet haasten”. Maar er is één uitzondering; Raku keramiek…

Haastige spoed is zelden goed

Voor de stook

Je mag met klei snel draaien en vormen, maar drogen en stoken moet altijd langzaam. Als de klei te snel (ongelijkmatig) droogt dan kan het gaan vervormen en scheuren. En als het nog niet helemaal droog is, ontploft het in de oven (de kracht van stoom). Door schade en schande wijs geworden heb ik geleerd dat je de klei niet kan opjagen zonder de gevolgen…..

Raku oven DFB-keramiek (raku Kiln)
Zelf gebouwde raku oven

Ik kon dus geen (klein) werk maken dat binnen anderhalve week af zou zijn, of toch? Ik herinnerde mij dat Japanse dakdekkers al in de middeleeuwen dakpannen gebruikten om de daken af te werken. Als de dakdekkers onverhoopt een paar dakpannen te kort kwamen, vormden ze van de klei die voorhanden was een paar dakpannen en stookten die ter plaatse. Door vervolgens de pannen roodgloeiend uit de oven te trekken en snel te laten afkoelen, hadden ze binnen een dag de dakpannen gereed. Volgens sommige bronnen is dit de inspiratie geweest van Japanse keramisten voor de zogeheten Raku techniek.

 Keramiek raku stoken

Schildpad in de hooi ton
Schildpad getrokken uit de oven

Wat deze dakdekkers deden kan ik ook, dacht ik, maar dan geen dakpannen maar beestjes met  een dak van zichzelf. Ik ben achter de draaischijf gaan zitten en aan de slag gegaan. Uiteraard heb ik wel klei gebruikt met veel chamotte zodat mijn schildpadjes de raku stook zouden overleven. Na drogen (wat vanwege de warmte gelukkig snel ging) en een biscuit stook, kon ik ze afgelopen donderdagmorgen, warm uit de oven halen en gelijk glazuren

Over het algemeen stook ik mijn werk op steengoedtemperatuur, zo’n 1240 oC (cone 8 à 9) in ruim 48 uur. Raku wordt veel lager gestookt op zo’n 1000 oC. Ik stookte mijn schildpadjes in ca. 2,5 uur tot zo’n 1100 oC. Daarna haalde ik ze roodgloeiend uit de oven en stopte ze in een ton met hooi en sloot dit af. Doordat het hooi gaat branden en de ton wordt afgesloten ontstaat er “na reductie”. Dit wil zeggen dat er een zuurstoftekort wordt gecreëerd, waardoor de glazuren veranderen van geoxideerd, naar gereduceerd, wat mooie glazuur effecten tot gevolg heeft.

Raku gestookt schildpadje 2 van Daniel Bende (DFB-keramiek)
Raku gestookte schildpad 2

Filmpje: keramiek raku stook in de nacht

Uiteindelijk was ik nog tot laat aan het stoken. Toen het donker was hebben we nog een filmpje gemaakt van het uit de oven trekken van de schildpadjes, altijd een spectaculair gezicht…

Deze en andere filmpjes zijn ook ook te zien op YouTube:

www.youtube.com/user/DFBende/videos

About Post Author

Een gedachte over “Daar komen de schildpadjes”

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.