Tsjechië is niet het eerste land dat ik met keramiek in verband zou brengen, eerder met poppen- en animatiefilmpjes, zoals “Het molletje” (“Krtek”) en “Buurman en Buurman” (”Pat a Mat”). Maar evenals (bijna) alle culturen in de wereld heeft ook Tsjechië een boeiende keramiek historie.
Sterker nog, wellicht heeft dit gebied de oudste keramiek historie in de wereld, hier is immers het (tot nu toe) oudste beeldje gevonden van gebakken klei: de “Venus van Dolní Vestonice” (zo’n 30.000 (!) jaar oud, wordt bewaard in het Moravisch museum in Brno maar helaas niet tentoongesteld).
Deze zomervakantie wilden wij het “gebroken hart van Europa” weer bezoeken. Hoewel we niet specifiek voor de keramiek naar Tsjechië zijn afgereisd, is het altijd een mooie bonus het onderweg tegen te komen.
Industriële keramiek
Tsjechië is wereldberoemd om de productie van (kristal) glas, met name uit de Bohemen, waar de grondstoffen in overvloed voorradig zijn. Volgens het Tsjechisch Handels Bureau was de export van glas verantwoordelijk voor zo’n 92% van de totale omzet (in 2009).
Keramiek in Tsjechië is hiermee vergeleken slechts een (zeer) kleine bedrijfstak. Toch wordt er nog steeds keramiek geproduceerd. Rako keramiek, opgericht in 1883 fabriceert nog altijd (tegel- en sanitaire) keramiek.
Handgemaakt keramiek in Tsjechië
Wij waren echter niet op zoek naar industrieel geproduceerd keramiek, maar deze macro economische data illustreert goed de verhouding in Tsjechische (winkel-) straten; er is meer glaswerk dan keramiek te koop.
Uiteraard is er wel keramiek te vinden:
- Klei productie zoals (kleinschalig) bij Pavek Keramika,
- Keramische sculpturen in in de openbare ruimte, zoals de keramische beelden van keramiste Tamara Divíšková in het park aan de Kolište weg in Brno,
- Musea, zoals het pottenbakkers-museum in het dorp Tupesy,
- Boekhandels met keramiek boeken van Tsjechische schrijvers/keramisten (zoals Pravoslav Rada, Monika Jankuj en Tomas Macek).
In het genoemde keramiek museum zijn we helaas niet geweest, maar wel hebben wel veel andere galerieën en musea voor moderne kunst bezocht (meer hierover in een volgend blog). Hiervan zijn er veel in Tsjechië, ondergebracht in mooie (historische) gebouwen, ook in de kleinere dorpen en steden (daar kan Nederland nog een puntje aan zuigen).
Praag
Deze historische stad konden we uiteraard niet overslaan en naast alle adembenemende gebouwen vonden we daar ook een keramiekwinkeltje binnen de oude stadskern. Hier vonden we hedendaags handgemaakt aardewerk keramiek.
Al met al heeft Tsjechië ook veel te bieden voor de keramiek liefhebber, zowel historisch als hedendaags keramiek is er te vinden.
Wij hebben de taalbarrière moeten doorbreken en veel moeten zoeken, maar dan heb je ook wat. En alle moeite is niet voor niets als je tenslotte “káva” (koffie) uit een hand gemaakte Tsjechisch kopje (aardewerk van Keramika KO) kan drinken….
About Post Author
Met veel belangstelling je artikel over jouw uitstap naar Tsjechië gelezen. Een aantal jaren geleden, net na de openstelling van de communistische grens, heb ik samen met Michel Kuipers ook een bezoek gebracht aan zowel Slowakije als Tsjechië. Veel keramiek gezien en veel Slivovitsj gedronken.
Thnx Joseph, een paar jaar geleden bij een culturele uitwisseling heb ik op een atelier tour in Jihlava (Tsjechië) ook ’s morgens al aan de Slivovitsj gezeten (kon je niet weigeren).
Mooi dat je ook een keramiek tocht in toen nog Tjechoslowakije hebt gemaakt, heb je nog tips in welk gebied je moet zijn?
Oh ja, doe de groeten aan Michel, een Facebook vriend en een bekende op het forum van klei.nl