Ik ben een “maker”, een keramiek maker. Toen ik vanmiddag een aantal karaffen aan het draaien was op de draaischijf, besefte ik wat een genot het is “dingen” te maken. Uit vormeloze klei iets vormen dat ik vooraf wel bedacht heb, maar niet precies eruit komt “als op papier”, heeft iets ontnuchterends; dan weet je weer, je hebt niet alles in de hand.

Bij het vormen van klei heb ik te maken met centrifugale krachten, het karakter van de klei, de zwaarte kracht en mijn eigen lichaam. Of zoals Frank Boeijen het zong:

Alles wat ik heb
Zijn twee handen
Waarmee ik voor jou
Iets maken kan
Alles wat ik heb
Zijn twee handen
Waarmee ik voor jou
Iets maken kan

(“Een Hollandse hemel”,  album”Wilde Bloemen”,  2009)

Klei is heel menselijks

Iedere klei heeft een eigen karakter. Sommige klei is dorstig, een tweede is stoer en weer een ander is een slapjanus. Keramiek maken betekent voor mij het samen gaan van mijn karakter met die van de klei. Soms gaat dat in harmonie en soms botst dat; klei laat zich niet dwingen.

In 1966 zong Conny Vandenbos:

“Ik ben ruw en ongevormd als natte klei,
Toe boetseer mij naar jou norm [..]”.

Ik denk dat de schrijver van het lied “Waar ben jij” (album “Conny van den Bos”, 1966) geen keramiek maker was. Klei heeft een eigen wil. Zo af en toe lijkt het eerder alsof de klei mij toezingt “Ik ben gelukkig zonder jou” zoals de hit uit hetzelfde jaar van deze zangeres.

Het is heel mindfull te accepteren dat sommige dingen niet precies zijn zoals je denkt dat ze zouden moeten zijn. Dat is vaak betoverend, maar soms ook erg frustrerend. Natuurlijk moet je je niet bij alles neerleggen; oplossingen zoeken maakt inventief en creatief.

Ongetemde klei, voor ongetemde keramiek

Er zijn in het verleden al veel oplossingen gevonden het soms moeilijke karakter van klei te overwinnen. Door met drukmallen te werken (al sinds de klassieke oudheid), kleipersen te gebruiken, gietklei en zelfs het 3D printen van klei behoort inmiddels tot de mogelijkheden. Deze technieken versnellen het proces en maken de producten uniform en goedkoper.

Je kan klei dus wel temmen, daar win je nieuwe mogelijkheden mee, maar er gaat ook een deel van het karakter verloren. Draai- of boetseerklei met de hand vormen heeft zijn beperkingen, maar geeft ook veel waarde. Niet alle vormen zijn mogelijk en niet alles is uniform; net als mensen dus.

En dat is waarvan ik hou:
Van ongetemde mensen en ongetemde keramiek.

About Post Author

Daniel Bende

Ontwerpt en creëert onder de handelsnaam DFB-keramiek handgedraaid figuratief steengoed keramiek.

See author's posts