Nadat we de geboorteplaats van het Europese porselein hadden bezocht in Meißen was het nu de beurt aan de naast gelegen grote stad. Er is veel historisch keramiek in Dresden. In het Florence aan de Elbe huist één van de grootste porselein verzamelingen van de wereld.
De verzameling is gesticht door de keurvorst van Saksen August der Starke aan het begin van de 18e eeuw. Deze porselein collectie was oorspronkelijk ondergebracht in het Japanische Palais. Na de 2e wereld oorlog is het Zwinger Museum het nieuwe onderkomen geworden.
De collectie bestaat uit Chinees en Japans porselein vanaf de 14e eeuw. Daarnaast is hier het grootste historische overzicht van Meissen’s porselein (1710 – 1815) te vinden. Inclusief de menshoge dierencollectie die exclusief voor de keurvorst werd gemaakt.
Onze camping lag in het Rehbocktal tussen Meißen en Dresden langs de Elbe fietsroute. Een prima gelegenheid om de route naar Dresden te verkennen (een vlakke rit van zo’n 23 kilometer langs de Elbe ). Een prachtige route langs een aantal “biergartens” waar gelukkig ook koffie te krijgen is.
Zwinger museum
Het Zwinger museum ligt in het historische centrum van Dresden, op loopafstand van de Frauenkirche. Het Zwinger is een voormalig paleizencomplex gebouwd in opdracht van August der Starke (ja hij weer). De verplaatsing van zijn porselein collectie naar deze locatie is daarom zeer toepasselijk.
In het complex zijn meerdere (deel)musea ingericht. Wij moesten even zoeken naar de juiste ingang voor de bezichtiging van de porselein collectie. Eenmaal gevonden kwamen we direct in de vleugel van de Oost Aziatische collectie. Hier zijn veel mooie werken uit China (vanaf de Ming Dynastie) en het Japanse porselein vanaf de 17e eeuw.
Interessant is ook de collectie van het “Jaspisporzellan” of tegenwoordig meestal “Böttger steunzeug” genoemd. Dit is een zeer fijne donkergekleurde steengoed klei, een voorloper van het witte porselein dat Böttger een paar jaar later presenteerde.
Over smaak valt niet te twisten
De collectie bevat tevens een grote hoeveelheid historisch Meissen porselein. Van serviesgoed, (zeer grote) vazen en figurines. Veel van deze keramiek is zeer uitbundig gedecoreerd met goudluster, kleurrijke op- en onder glazuren. Een combinatie van kitsch en machtsvertoon, zeer populair bij de (toenmalige) adel en rijken.
De grote dierenplastieken zijn nog steeds indrukwekkend. Ondanks dat de scheuren in de grootste beelden verraden dat de technische kennis nog net iets tekort schoot. Porselein heeft een krimp van meer dan 15%. Tijdens het stookproces kunnen daardoor scheuren optreden bij delen die aan elkaar zijn gezet of waarvan de delen een verschillende dikte hebben. Bij de ingewikkelde dierfiguren was dit bijna onvermijdelijk.
Over smaak valt (niet) te twisten. Of dit porselein kunst of historisch commerciële kitsch is, zal altijd voer voor discussie zijn. Zeker is dat deze werken alleen konden worden betaald door de allerrijksten ter verhoging van hun status. Dit is geen voedingsbodem voor relevante kunst. Het is zeker niet mijn smaak. Maar voor de technische kennis die de fabrieksmedewerkers hebben gehad om dit te maken heb ik veel respect.
Moderne kunst in Dresden
Is er behalve historisch keramische hoogtepunten dan niets te beleven in Dresden? Uiteraard wel, bijvoorbeeld in het Museum voor moderne beeldende kunst: het Albertinum.
Als je genoeg hebt van het zoete porselein kan je hier je hart ophalen. Wij bezochten er o.a. een interessante expositie over de pop-cultuur in Berlijn voor “die Wende”. Daarnaast is er een vaste collectie zoals in de “Skulpturenhallen” met moderne en hedendaagse beeldhouwkunst. Ik kon er zelfs één van keramiek ontdekken.
Hedendaags keramiek in Dresden
Maar er is ook ander keramiek in Dresden te vinden. Bij toeval zagen we de aankondiging van de jaarlijkse keramiekmarkt. Deze is bij het standbeeld de Goldener Reiter in de Neustadt, altijd in het eerste weekend van september.
Een gezellige markt met zo’n 70 afwisselende keramiekkramen. Naast veel “steinzeug” (steengoed) ook een aantal kramen met hedendaags porselein.
Dresden is niet alleen een stad met veel historisch keramiek. Ook in de 21ste eeuw wordt de keramiek traditie voortgezet. En niet alleen in de fabriek, maar ook modern met de hand.
Oh ja, wie de “gouden ruiter” was op het plein?Je raadt het al, dat was weer August der Starke. Nu hij jaarlijks op de keramiekmarkt neerkijkt zal hij ook waardering hebben gekregen voor de authentieke hedendaagse keramiek.