Design is het arrangeren van visuele elementen in de ruimte. Handmade keramiek design is daar geen uitzondering op. Behalve dan dat je modder op je handen krijgt (en op de vloer en de rest van het atelier). Maar zijn er nog andere verschillen?

Voor mijn mok project leek het mij leuk om de proef op de som te nemen. Sluiten theorie en praktijk op elkaar aan? In dit blog neem ik je graag mee in mijn beslissingen bij mijn keramiek design proces. Anders gezegd: van modder tot mok.

Design doel

De doelen van design zijn veelzijdig. Mijn eerste doel was het gebruik, uit een mok moet je immers kunnen drinken. Het doel bepaald (voor een belangrijk deel) de vorm. Bekers, kommen, borden en dergelijke worden daarom gebruikskeramiek genoemd. Robin Hopper, noemde het “pots with purpose”. Ik vind dat een mooie term, maar ik heb er helaas nooit een leuke Nederlandse vertaling van gevonden.

Mijn tweede doel is emotief, welk gevoel moet de mok gaan uitstralen. Aards, vrolijk, robuust of juist elegant? Bij keramiek design heeft het proces en de materiaal keuze een belangrijke invloed op de beleving van de keramiek. Dus ik wacht daar nog even mee en ga verder met de volgende stap.

Design space

De ruimte waarin het object zich gaat bevinden wordt de design space genoemd. Vlak of drie dimensionaal (of een combinatie daarvan)? Bij mijn keramiek design project “mok” is het uiteraard drie dimensionaal.

Vervolgens is de vraag, met welk materiaal gaan we deze ruimte vullen? Dat is in dit geval natuurlijk klei, het is immers “keramiek design”. Maar daarmee zijn we er nog niet. Materiaal keuze is belangrijk voor zowel het design als de functionaliteit.

Ik werk meestal met steengoed klei, daarvoor heb ik esthetische redenen, maar ook praktische. Steengoed klei is zowel geschikt voor de vaatwasser als de magnetron, mits er op de goede temperatuur wordt gestookt (en er geschikte glazuren worden gebruikt).

Maar de klei heeft ook invloed op de emotie van het design. Ik gebruikte daarom vier soorten klei, twee (donker)rood- en twee witbakkende klei-massa’s. Daarnaast gebruikte ik grove en fijnere klei.

Design proces

Het design proces kan geheel volgens plan gaan (bijvoorbeeld met een 3D printer), of door acteren en reageren. Omdat ik werk met de hand met klei op de draaischijf en niet met gietklei in een mal, moet ik altijd acteren en reageren. Ik moet reageren op de klei, de draaischijf (middelpuntvliedende kracht) en de zwaarte kracht.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik zonder plan werk. Mijn plan was een bolle mok met acht facetten. Hierdoor krijgt de ronde vorm verschillende vlakken en lijnen. Omdat ik met vier verschillende soorten klei werkte, moest ik ook verschillend op de klei reageren.

De grove klei draait en snijdt anders dan de fijnere klei. Door deze verschillen kreeg ik ook verschillende visuele elementen. De vlakken en lijnen (door het snijden) kregen hierdoor een ander karakter.

Na de biscuit stook konden de mokken verder worden afgewerkt met een glazuur. Deze keuze deed ik mede op basis van de verschillende kleuren van de klei (rood en wit). Daarnaast hield ik ook rekening met de uitstraling van de klei (grof of juist fijn). Kortom wederom acteren en reageren om de kwaliteiten van de klei tot z’n recht te laten komen.

Design beoordeling

Handmade keramiek design is  naar mijn mening een fusie van plannen en acteren/reageren in samenwerking met het materiaal. Dat maakt het design proces voor mij ook zo interessant. Het resultaat is volgens plan, maar de details en het uiteindelijke resultaat staan vooraf niet vast.

Hoe het is afgelopen met mijn van modder tot mok project? Ik ben er heel tevreden over. Maar geloof mij niet op mijn woord, maar bekijk de vier verschillende mokken in m’n webshop en beoordeel ze zelf:

• Opfleurkop
• Hazelmok
• Terramok
• Ruigmok

About Post Author

Daniel Bende

Ontwerpt en creëert onder de handelsnaam DFB-keramiek handgedraaid figuratief steengoed keramiek.

See author's posts