“Al het goede komt in drieën” en dat geldt zeker voor keramiek. In dit blog een beschrijving van de drie keramiek fasen. Alleen als deze perfect op elkaar aansluiten ontstaat waardevol werk.
Ik moest daar laatst aan denken, toen ik om een uur of vijf ’s morgens m’n gasoven aanstak voor het laatste stadium van het werk dat ik had gemaakt. De glazuur stook vormt het sluitstuk van het werk, als het hier mis gaat …
…en er kan een hoop mis gaan; te snel stoken aan het begin kan leiden tot scheuren en ontploffen (!), te snel stoken bij de kwartsconversies (bij 226 en 573 oC) leidt tot blazen in de scherf, te kort of te lang stoken op top temperatuur kan leiden tot een scala van glazuurfouten (druipen, kale plekken, spelden prikken, etc. etc.).
Stook duiveltje
Het is daarom geen wonder dat keramisten door de decennia heen diverse manieren hadden om de kwade geesten gunstig te stemmen voor de stook. Het offeren van bloemen, voedsel of drank is geen uitzondering. Hoewel ik geen voorstander ben van welk bijgeloof dan ook, heb ik net als de klassieke Grieken wel een “stook duiveltje” voor de ingang van mijn ovens om de demonen af te schrikken tijdens mijn glazuurbrand (tja, sommige tradities moet je in ere houden).
Drie keramiek fasen
Fase 1: het kleiwerk
In mijn geval betekent dit een sterke vorm draaien op de draaischijf. Zodra deze leerhard is het uitsnijden en/of samen voegen van de vorm. Hierbij moet het werk ook technisch goed zijn zodat het de stook kan overleven zonder (kleer-)scheuren.
Fase 2: de huid afwerking
Al is de vorm nog zo goed, met een beroerde (glazuur) afwerking krijgt het werk toch “de hamer”. Andersom geldt dit overigens ook; een prachtige afwerking kan de onderliggende vorm helaas niet verbeteren…
- Ik werk mijn beelden af met slibs, glazuren en/of washes. Dit moet natuurlijk technisch als esthetisch aansluiten op het werk. Dit betekent voor mij veel proeven voordat ik de afwerking loslaat op mijn “vormen”.
Fase 3: De stook
De meest magische fase, hier wordt op bijna alchemistische wijze van klei goud , .. euh ik bedoel keramiek gemaakt. Naast de bescherming van een stook duiveltje is vooral ervaring, technische kennis en doorzettingsvermogen van belang.
Dit betekende voor mij het ontwikkelen van een juiste biscuit stook voor mijn beelden en het op de juiste manier handmatig stoken van de gasoven (vroeg opstaan en laat naar bed zodat de stook valkuilen rustig kunnen worden omzeilt).
Het eindresultaat
Als alle fases succesvol zijn verlopen en de combinatie meer dan de som der delen, zijn alle mislukkingen snel vergeten. Meer weten over glazuurfouten of het stoken van keramiek? Neem dan ‘ns een kijkje op de pagina’s over techniek op deze website of selecteer categorie “techniek” (d.m.v. linker menu bijna onderaan) .
About Post Author
